Đề xuất giảm lương của Bộ Tài chính khiến các chuyên gia kinh
tế ngạc nhiên khi đi ngược chính sách tháo gỡ khó khăn cho người lao
động, nền kinh tế hiện nay. Điều đó sẽ lợi ít hại nhiều.
Trong
hàng loạt giải pháp về khắc phục tình trạng hụt thu ngân sách năm nay,
Bộ Tài chính đã đề nghị năm tới, có thể giảm 100.000 tiền lương tối
thiểu. Nối tiếp những ý kiến “chê” phản cảm của nhiều thành viên Chính
phủ, các chuyên gia kinh tế lên tiếng khẳng định, Bộ Tài chính đang
“tiếp cận” vấn đề sai so với chủ trương hiện nay.
Giảm lương tăng khó khăn
Trao đổi với chúng tôi, TS Vũ Đình Ánh nói ngay: “Đề xuất giảm lương là
không hợp lý ở nhiều góc độ, cả về về cơ cấu thu chi ngân sách và góc
độ nền kinh tế đang khó khăn”.
Ông phân tích: “Giảm lương chính là giảm thu nhập của người dân. Ngân
sách hụt thu là do các doanh nghiệp khó khăn, do sức mua yếu, hàng tồn
kho lớn”.
“Nếu chúng ta đi “siết” tiền lương thì sức tiêu thụ giảm, DN càng yếu
hơn. Giảm lương sẽ không giải quyết được vấn đề giải phóng hàng tồn kho,
là đi ngược lại với các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho nền kinh tế”,
ông Ánh nhấn mạnh.
Theo ông, gắn với các diễn biến vĩ mô, lương tối thiểu chỉ có xu hướng
tăng, vấn đề đặt ra là tăng bao nhiêu, khi nào tăng thôi chứ không thể
đặt vấn đề giảm lương đi.
TS Cao Sĩ Kiêm, nguyên Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, ĐB Quốc hội cũng
nhìn nhận: “Đề nghị giảm lương vừa không đúng về lý thuyết và cả thực
tiễn!”
Ông nói: “Phần lớn, những người lao động có thu nhập thấp, ngoài mức
lương cơ bản, họ không có thêm thu nhập gì. Do đó, 100.000 đồng đối với
họ sẽ là mức giảm đáng kể. Nếu giảm đi là đánh vào phần lớn những người
có thu nhập thấp”.
“Giảm lương thì kết quả kinh tế thu lại không được bao nhiêu mà lại làm
triệt tiêu động lực của người lao động. Giảm lương sẽ dẫn đến thiếu
lòng tin, tạo ra sự không công bằng trong xã hội. Đề xuất đó không khả
thi. Nếu thực hiên thì lợi ít hại nhiều,” vị chuyên gia này bày tỏ.
Ông bình luận thêm: “Động lực để người lao động chấp nhận khó khăn để
đóng góp chính là chế độ đãi ngộ. Trong lúc đời sống khó khăn thế này,
giá cả tăng lên, lương không tăng lên được thì không bao giờ được đặt ra
vấn đề giảm lương”.
Trước đây, Bộ Tài chính chỉ xin giãn lộ trình tăng lương như một giải
pháp “đỡ” cho gánh lo ngân sách hàng năm. Năm nay, theo lộ trình, đáng
lẽ lương tối thiểu đã tăng lên 1,3 triệu đồng từ 1/5/2013. Nhưng sau đó,
vì gánh lo ngân sách của Bộ Tài chính, thời điểm tăng lương đã được dời
lại 2 tháng, tới 1/7/2013 và mức tăng chỉ còn 100.000 đồng, thay vì
tăng 250.000. Mức lương tối thiểu chỉ còn là 1,050 triệu đồng/tháng.
Tổng kinh phí cho lương đã chỉ còn 20.700 tỷ đồng, thay vì mức 60.000 tỷ
đồng như kế hoạch ban đầu.
Lần này, đề xuất giảm lương lại được đưa ra ngay khi Bộ Lao động và
thương binh xã hội đã tính toán việc tăng lương tối thiểu năm 2014.
Theo dự thảo trình Chính phủ, Bộ này đang đề xuất mức lương cao nhất
đối với doanh nghiệp tăng lên cao nhất 2,7 triệu đồng/tháng. Mức lương
tối thiểu sẽ chỉ tăng từ 250.000 - 400.000 đồng/tháng. Đây cũng là
phương án cuối, đã điều chỉnh thấp hơn so với mức đề xuất của Hội đồng
tiền lương quốc gia và Tổng liên đoàn lao động Việt Nam.
Quan trọng là chống lãng phí
Động thái của Bộ Tài chính cho thấy dường như, Bộ này đang “bế tắc” với
bài toán ngân sách. Tuy nhiên, các chuyên gia kinh tế đều cho rằng, dư
địa cho việc đảm bảo cân đối thu chi không phải đã hết.
TS Vũ Đình Ánh nhận xét, doanh nghiệp - chủ thể lớn nhất nộp ngân sách
mà khó khăn thì chuyện ngân sách hụt thu là chuyện phải lường trước
được. Vì vậy, phải làm sao cải thiện tình hình của DN, các DN phải hoạt
động được thì mới có cái nộp ngân sách”.
Bên cạnh đó, khi thu không được như ý thì cần phải cắt giảm chi đi.
Trong bối cảnh hiện nay, chúng ta thực hiện tái cơ cấu đầu tư công thì
phải xem xét, giảm chi đầu tư đi, TS Vũ Đình Ánh nói.
TS Cao Sĩ Kiêm nói: “Muốn giải quyết khó khăn thu chi, cần phải chống
lãng phí, chống dàn trải ở nhiều lĩnh vực hiện nay, như chi tiêu hành
chính, chi đầu tư. Có rất nhiều nội dung có thể tiết kiệm được, như giảm
mua sắm hành chính, giảm lễ hội…, những thứ không cần thiết thì phải
giảm ngay”.
“Thứ hai, phải tận thu những người có thu nhập cao mà trốn tránh nghĩa
vụ đóng thuế. Thứ ba là phải chống tiêu cực trong việc nộp thuế”, Ts
Kiêm nhấn mạnh.
Ông nói rằng nếu làm tích cực những vấn đề này chỉ cần vài %, sẽ có tác
dụng hơn nhiều so với lựa chọn giảm lương của người lao động. Thêm nữa,
chúng ta có thể tăng thu bằng nhiều cách khác, như bán những tài sản
nhà nước đang để không lãng phí, lấy tiền bù đắp lại phần hụt thu.
TS Trần Du Lịch trước đây cũng không đồng tình với việc hoãn lương của
Bộ Tài chính. Khi đó, trao đổi với báo chí, ông cũng đã nhấn mạnh, cần
cắt giảm các khoản chi không cần thiết. Chi ngoài lương còn nhiều khoản
vô tội vạ.
“Chúng ta đã sáp nhập các bộ, tổng cục, nhưng thực tế nhiều nơi bộ máy
vẫn phình to ra, vẫn có những trường hợp không làm gì vẫn được hưởng
lương và tăng lương đều đặn. Nếu cứ như vậy thì rõ ràng tăng lương không
hiệu quả, sẽ gây ra những tác dụng tiêu cực… Vì thế, đồng thời với tăng
lương là phải nâng hiệu quả hoạt động, tinh giản bộ máy, xem lại những
chức năng không cần thiết”, ông cho biết.
Nhận xét
Đăng nhận xét