Tôi vẫn đi bên cạnh cuộc đời
Ái ân lạt lẽo với chồng tôi
Từng mùa thu chết, từng thu chết
Vẫn giấu trong tim, bóng một người
(Hai Sắc Hoa Ti Gôn – TTKH)
Ở
những ngày thu cũ, có một người con gái theo chồng mà lòng buồn lắm.
Ngày nàng cất bước vu qui cũng là ngày nàng nhận ra đời nàng đã lỡ làng
từ đây: Yêu một người và đi lấy một người khác. Sắc hoa ti-gôn ngày
xưa màu trắng, như lòng nàng còn trắng trong, chưa biết nghĩ suy gì.
Giờ thì sắc hoa ấy chỉ toàn màu hồng thắm, màu của trái tim - một trái
tim phai. Trái tim ấy rỉ máu từng giọt âm thầm trong mỗi ngày nàng
sống. Những giọt máu rỉ xuống được nàng ép lại, kết thành những vần thơ
u buồn, khóc cho người ở lại là nàng, và thương nhớ kẻ ra đi là chàng,
giờ đã mịt mù xa xăm, không biết đang ở nơi đâu.
Cuộc sống vốn luôn chứa đựng trong nó nhiều nghịch cảnh trớ trêu. Có
những nghịch cảnh không thể trốn thoát được, ví như khi chúng là hệ quả
của một định chế xã hội lỗi thời hay một nếp hằn nhận thức quá rêu
phong... Đối diện với những điều ấy, cá nhân con người khó lòng có thể
xoay trở, chỉ còn biết buông xuôi mà trôi theo dòng đời. Nghiệt ngã là
thế, nhưng nhiều khi những nghịch cảnh ấy lại đến một cách rất đỗi tình
cờ, trong diện mạo của một trò chơi xuân sắc. Người ta mải mê vui đùa
và say sưa ca hát, để rồi khi cuộc chơi tàn, mới ngỡ ngàng nhận ra mình
đang ở tâm điểm của một vòng xoay số phận. Vòng xoáy ấy khốc liệt và dữ
dội, chẳng thể nào cưỡng lại được.
Sau những bão giông trong đời sống, thường thì nhiều người cảm thấy mỏi
mệt, chán chường, cũng có đôi người chỉ đơn thuần cảm thấy lòng mình
trở nên trơ lạnh, chẳng còn vương vấn cuộc sống này nữa. Cho dù vì lý
do này hay lý do khác, họ có chung một quyết định: bỏ cuộc đời … mà
đi. Bỏ cuộc đời mà đi, thoạt trông, tưởng như là một việc dễ làm, tưởng
chỉ như là một lần giận dỗi, quay lưng. Nhưng thực tế không phải
thế. Nó cần rất nhiều sự quyết tâm và dũng cảm, mà không phải ai cũng
có đủ. Người có đủ, hẳn nhiên, đã bỏ cuộc đời mà đi. Người ở lại, có
lẽ do không có đủ sự quyết tâm và dũng cảm ấy, cũng có thể là do … nhiều
lý lẽ khác.
Nàng là một trong những người chọn ở lại với cuộc đời này, để tiếp tục
vẫn đi bên cạnh nó, và dĩ nhiên là đi bên cạnh… chồng nàng. Nhưng dáng
đi của nàng kể từ sau ngày vu qui ấy mới tội nghiệp làm sao! Không còn
những bước chân ríu rít và rộn ràng của cái thuở nàng chìm đắm trong
tình yêu đầu đời ngọt lịm. Dáng đi ấy giờ lặng lẽ, khép nép, như một sự
đã rồi. Nàng không còn ngước mặt để nhìn bầu trời xanh nữa vì trong
lòng nàng giờ đây không còn niềm hy vọng. Nhìn nó mà chi để lòng nàng
chỉ thấy bẽ bàng thêm! Không nhìn trời, nàng cúi mặt nhìn đất, và thấy
trên mặt đất thoáng hiện đâu đó dấu vết của quá khứ - cái duy nhất nàng
còn có được ở buổi hôm nay.
Quá khứ ấy là tình yêu, là hình bóng chàng vẫn còn sống mãi trong trái
tim nàng qua suốt những mùa thu. Sống với một người nhưng lại luôn nghĩ
về và thương yêu một bóng hình cũ đã xa hay đã khuất, có lẽ là một
trong những nghịch cảnh trớ trêu nhất của phận người. Sự trớ trêu ấy
giết chết cuộc sống hiện tại và gieo rắc nhiều khổ đau. Khổ đau nhất có
lẽ là chồng nàng - người chồng nàng không yêu, nhưng lại đành chấp nhận
theo về vì một lẽ riêng nào đó. Nói chồng nàng khổ đau nhất vì xét
ra, chẳng có gì khổ đau hơn phải sống cùng một "linh hồn tượng đá".
Người chồng ấy có lẽ suốt đời tự nhủ: Yêu thương bao nhiêu là đủ để đá
kia phải mòn đây? Và rồi, chắc hẳn, khó mà tránh khỏi trở nên chán
chường, hờ hững.
Còn nàng thì sao? Nỗi đau của nàng chẳng thể nào phân định được nhất,
nhì hay cao, thấp. Nó đã vượt qua giới hạn của mọi sự cân phân. Nó
khiến lòng nàng mang dáng vẻ thê lương của sự chết và âm ba hoang tàn
của một cõi tịch liêu. Mà lòng nàng như đã chết thực! Mùa thu cũng
chết theo! Đó là những mùa thu mộng mơ, nàng âm thầm ngồi chờ đợi
chàng đến trong những buổi hẹn hò. Những chiều thu ấy mới êm đềm làm
sao, nắng chiều tà không gieo niềm tan tác và đến cả những cánh hoa rơi
cũng chẳng gợi nỗi biệt ly. Nhưng những mùa thu ấy đã chết! Chúng
không về nữa! Nàng lặng lẽ tiếp tục đi bên cạnh cuộc đời, qua từng mùa
thu chết như thế. Đi với một niềm ái ân lạnh lẽo và một trái tim băng
giá.
Một mùa thu nữa đang mon men dợm bước tìm về trong không gian dần dịu
đi những cơn nắng quái. Thế là thêm một mùa thu nữa, xa hơn những
chiều thu vàng người con gái vô tư nhặt những cánh hoa ti-gôn rơi rụng
và hồn nhiên ngồi nhuộm tóc với ánh nắng tà. Người thiếu phụ với mối u
tình năm xưa ấy có lẽ giờ tóc đã bạc trắng và chẳng còn đi đứng được
nữa. Cũng có thể nàng đã qua đời. Thế nhưng câu chuyện về nàng, về hai
sắc hoa ti-gôn và những vần thơ u buồn vẫn được tiếp tục truyền tụng
qua nhiều thế hệ. Các cô cậu học trò, nhất là các nàng nữ sinh, vẫn
thường hay chép tặng nhau những vần thơ ấy.
Tôi vẫn còn nhớ, thuở còn cắp sách đến trường, có hai dòng thơ mà các bạn thường hay trích dẫn nhiều nhất. Đó là hai câu:
Cho tôi ép nốt dòng dư lệ,
Nhỏ xuống thành thơ khóc chút duyên.
Để thích hợp hơn cho những trang lưu bút của lứa tuổi học trò, vốn chưa vướng vào vòng tình lụy, chúng thường được sửa thành:
Cho tôi ép nốt dòng dư lệ,
Nhỏ xuống thành thơ khóc bạn hiền.
"Khóc bạn hiền" ở đây có nghĩa là khóc chia tay với bạn bè khi mùa hè
đến, cũng là lúc sân trường đã ngập đầy xác những cánh hoa phượng vĩ.
Không dưng, tôi lại bỗng nhớ về câu chuyện về người con gái ti-gôn ấy.
Không dưng, tôi lại nghĩ nhiều về chuyện nàng đã từng hờ hững đi bên
cạnh cuộc đời với chồng nàng qua những mùa thu chết. Có lẽ là vì mùa
thu chăng? Có thể lắm. Mùa thu đang đến mà. Nhưng cũng có thể là
trong một thoáng vô tình nào đó, câu chuyện ấy chợt làm tôi liên tưởng
tới cuộc "hôn nhân" giữa tôi và cuộc đời này. Đấy là một cuộc "hôn
nhân" không mấy mặn mà và chúng tôi đã đi bên nhau với niềm ái ân không
kém phần lạt lẽo.
Có một vị danh nhân nào đó đã nói, đại khái là: "Hôn nhân là một quyển
tiểu thuyết mà hai nhân vật chính đã chết ngay từ ở chương đầu". Nói
như thế nghe có vẻ "thê thảm" quá và có phần phóng đại, nhưng nó hàm
chứa ít nhiều thực tế. Tôi cho là giây phút mỗi con người chào đời cũng
chính là giây phút mỗi con người tự "kết hôn" với đời sống của mình, và
đời sống "hôn nhân" ấy kéo dài bao lâu, vui, buồn thế nào, là chuyện
duyên phận như bao duyên phận khác trên cõi đời này. Có khi nó gặp
trục trặc ngay trong "đêm hợp cẩn", cũng có khi ân tình chỉ nhạt nguội
dần ở những năm tháng về sau.
Những năm tháng thơ trẻ, khi chúng ta chưa có nhiều nhận thức đủ đầy và
sâu sắc về cuộc sống và con người xung quanh mình, cũng chính là thời
kỳ trăng mật của cuộc "hôn nhân" ấy. Chúng ta dễ thấy tất cả đều màu
hồng và ái ân giữa chúng ta với cuộc đời này mới dữ dội và mãnh liệt làm
sao! Chúng ta ngấu nghiến ngốn lấy nó với một nỗi khát khao không bao
giờ được thỏa. Chúng ta dễ dàng lừa mị chính bản thân mình bằng một
nỗi đắm say mê muội về tất cả mọi thứ, để nụ cười luôn cất vang từ đôi
môi mình như những thanh âm của sự khải hoàn. Nói chung, chúng ta tận
dụng mọi cơ hội và đáp ứng mọi thỏa hiệp để có thể trút ra những dòng
sinh lực tuổi trẻ cứ chực cuộn trào từ trong dòng máu nóng. Và vì chúng
ta quá bận rộn như thế, chúng ta không có thời gian để suy ngẫm.
Khi sự nồng say đã dần trở nên đằm thắm hơn với thời gian, cũng là lúc
chúng ta bắt đầu dần nhìn cuộc "hôn nhân" của mình với một cái nhìn lý
trí hơn. Đó cũng chính là lúc nó phải trải qua những thử thách đầy
giông bão khi dung nhan được soi kỹ hơn với thứ ánh sáng mặt trời rất
sáng và thật. Hệ quả của nó là những cuộc chia tay không thể nào tránh
khỏi. Tuy vậy, việc "ly dị" ấy thường chỉ diễn ra ở những con người
sống thực, mà đa phần nhân loại ngày nay ai cũng biết giả bộ rất hay,
nên tựu trung, có vẻ như cuộc sống vẫn tiếp diễn như chẳng có điều gì
đáng tiếc.
Tôi vốn không có năng khiếu diễn xuất nên có lẽ vì thế không thể giấu
che đi tình trạng "hôn nhân" không đầm ấm lắm của mình. Có thể điều đó
đã khiến tôi liên tưởng đến câu chuyện "đi bên cạnh cuộc đời" của người
con gái ti-gôn. Thú thật là với cuộc đời và với con người này, tôi
mang một nỗi hoài nghi rất lớn. Đôi khi, tôi chợt dừng lại trong những
giây phút sống, ngồi xuống và lặng lẽ quan sát con người. Tôi thấy đó
là sinh vật kỳ lạ nhất mà tôi từng được biết và dẫu được đội lốt với
những nhân dáng và màu da khác nhau, chúng đều có những điểm giống nhau
đến lạ lùng. Những đặc điểm đó tôi không muốn kể ra nhưng chúng làm
tôi phiền lòng nhiều lắm và cuộc "hôn nhân" vì thế cứ ngày càng trở nên
lạt lẽo đến vô tình.
Nói về con người và cuộc sống này, tôi lại nhớ đến câu nói của nhạc sĩ
họ Trịnh mà tôi hằng trích dẫn nhiều lần: "Tôi không phải là kẻ dễ đánh
mất niềm tin nhưng trong lòng tôi những trái độc đã làm mầm của
chúng." Cũng như ông, tôi cho rằng niềm tin là một khái niệm lớn,
chẳng phải là thứ để chúng ta quẳng đi mỗi khi dỗi hờn hay trách móc.
Nhưng cho dù tôi cất công gìn giữ bao nhiêu, nó đã trở nên một khu rừng
nhiệt đới mà trong đó những trái độc cứ xum xuê nở rộ. Chúng nở rộ theo
những tham lam, ích kỷ, sân si và cuồng tín của con người. Chúng nở rộ
theo những mưu mô, giết chóc, tranh giành mà con người phủ trùm lên đời
sống. Con người ngày càng trở nên cô đơn và quẩn quanh trong vỏ ốc vị
kỷ của chính mình.
Thỉnh thoảng, trong cuộc sống, tôi tự đặt cho mình câu hỏi: "Kẻ bỏ cuộc mà đi và kẻ vẫn đi bên cạnh cuộc đời, ai buồn hơn ai?"
Đôi khi, tôi thấy mình cứ muốn bỏ cuộc đời mà đi...
14/09/2013
Jeffrey Thai
Nhận xét
Đăng nhận xét